Jak twórczo bawić się z dziećmi
Projekty ćwiczeń rozwijających twórcze myślenie
Ćwiczenie 1. KARUZELA PLASTYCZNA
Czas trwania: ok. 30 min.
Ilość osób: ok. 10 – 15 osób.
Cele ćwiczenia: rozwijanie wyobraźni, rozwijanie
sprawności manualnych, koncentracja uwagi, integracja grupy.
Materiały: kartki A4, kredki, pisaki, krótkie
opowiadanie.
Polecenie: Niech każdy wygodnie usiądzie, weźmie
kartkę i w lewym górnym rogu oznaczy ją małym graficznym znakiem
charakterystycznym dla siebie zamiast nazwiska. A teraz zamknijcie oczy i
posłuchajcie, co wydarzyło się pewnego dnia:
„Pewnego dnia przy końcu zimy, Kubuś Puchatek przeciągnął
się rozkosznie, ziewnął, pomasował się po grubym brzuszku, otworzył jedno oko,
potem drugie... I pomyślał, że zima nareszcie się skończyła. Widząc w kącie
puste słoiczki, postanowił poszukać małego co nieco. Naciągnął czapeczkę,
owinął szyję szalikiem i ostrożnie otworzył drzwi. Poczuł powiew cieplejszego
powietrza, a promyczek wiosennego słońca pocałował go w nosek. Zachęcony wesoło
ruszył na wędrówkę po Stumilowym Lesie. Pomrukiwał radośnie i nasłuchiwał... Aż
tu nagle...”
(chwila ciszy)
Każdy niech pomyśli, co mogło przydarzyć się Misiowi.
I teraz każdy zaczyna rysować na swojej kartce przygodę
Kubusia Puchatka, używając tylko kształtów 3 figur geometrycznych płaskich:
kwadratu, koła i trójkąta. Na hasło „stop” przerywamy rysowanie i przesuwamy
kartkę w prawą stronę. Będziemy kontynuować zabawę tak długo aż kartka z naszym
znakiem wróci do nas.
Przebieg ćwiczenia: Każdy
uczestnik kontynuuje pracę poprzednika przez 1 minutę, następnie przekazuje
rysunek następnej osobie. Chętne osoby opowiadają zakończenie historii na
podstawie otrzymanego rysunku, konfrontując je ze swoimi zamierzeniami.
Podsumowanie: Celem tego
ćwiczenia jest pobudzenie inwencji twórczej, przedstawienie za pomocą ekspresji
plastycznej swoich wyobrażeń. Dodatkowym utrudnieniem jest wprowadzenie
ograniczenia posługiwania się tylko określonymi kształtami oraz zmuszanie do
kontynuacji ciągu myślowego poprzednika.
Uzasadnienie przeprowadzenia ćwiczenia w całości w takiej
formie:
Każdy uczestnik w czasie
trwania ćwiczenia jest bodźcowany cały czas do myślenia i tworzenia, więc nie
ma czasu na nudę, bo musi rozwiązywać nie tylko problemy plastyczne i kompozycyjne,
ale próbować kontynuować myśl zawartą w pracy poprzednika. Jest zaskakiwany
coraz to nowymi treściami i sposobami rozwiązań prac, które otrzymuje po
upływie określonego czasu. Żaden uczestnik w czasie trwania ćwiczenia nie
oczekuje aż pozostali skończą pracę, ponieważ jest cały czas zajęty.
Zakończenie może być całkiem zabawne i zaskakujące, gdyż końcowy efekt może
znacznie się różnić od początkowych zamierzeń. Ćwiczenie jest bardzo
dynamiczne, ponieważ prowadzący narzuca odpowiednie tempo. Faktyczny czas
wykonania ćwiczenia jest zbliżony do czasu wykonania jednego prostego rysunku.
Ćwiczenie 2. PODWODNY
ŚWIAT
Czas trwania: ok. 30 – 45 min.
Ilość osób: praca w trzech zespołach (jedna grupa
ok.5 osób)
Cele ćwiczenia: rozwijanie twórczego myślenia przez
dobieranie odpowiednich materiałów oraz stosowanie różnych rozwiązań i technik
plastycznych, rozwijanie sprawności manualnych, współdziałanie w grupie,
integracja grupy, radość z efektów pracy.
Materiały: niebieska folia, wszystkie dostępne
materiały (m. in. szary papier, kolorowe gazety, plastelina, krepa, klej),
utwór muzyczny z motywem wody.
Polecenie: Niech każdy wygodnie usiądzie, zamknie
oczy i wysłucha krótkiego utworu. (utwór)
Z czym skojarzył się Wam ten utwór? Jaki obraz pojawił się
przed Waszymi oczami?
Jaki tytuł nadalibyście temu utworowi? (pytanie skierowane
go każdej osoby)
Podzielcie się na trzy grupy. Wykorzystując wszystkie
materiały, jakie macie, stwórzcie na przygotowanych foliach dno morskie wraz z
jego mieszkańcami.
Przebieg ćwiczenia: Zgodnie z własnymi pomysłami
uczestnicy tworzą wspólną pracę, wykorzystując różne metody i materiały
(wydzieranie, przyklejanie, wycinanie). Na zakończenie stworzenie wystawy i
omówienie prac.
Przewidywane sposoby wykonania: ugniecenie skał podwodnych
z szarego papieru, wyklejenie rozgwiazdy z czerwonej plasteliny, wykonanie
skrzynki skarbów, z pociętej krepy wykonanie ukwiału.
Podsumowanie: Celem ćwiczenia jest rozwinięcie
wrażliwości słuchowej, pobudzenie wyobraźni za pomocą muzyki, wzbogacenie
słownictwa wokół określonego tematu oraz inwencji twórczej w ekspresji
plastycznej. Ćwiczenie wymaga poszukiwań coraz to nowych rozwiązań, pomysłów w
sposobie przedstawienia rzeczywistości za pomocą zgromadzonych materiałów
plastycznych. Dużej inwencji od uczestników wymaga uplastycznienie obrazu,
właściwy dobór barw i połączeń.
Ćwiczenie 3. BAJKOWE POSTACI
Czas trwania: ok. 20 min.
Ilość osób: 14 osób, ćwiczenie odbywa się w parach.
Cele ćwiczenia: umiejętne zadawanie pytań,
wnioskowanie, logiczne myślenie.
Materiały: wizytówki z nazwami postaci z bajek (np.
Kopciuszek, Śpiąca Królewna, Kot w butach, Pinokio, Syrenka, Smok Wawelski,
Czerwony Kapturek, Shrek, Myszka Miki, Bambi, itp.), taśma klejąca.
Polecenie: Dobierzcie się w pary i usiądźcie w kręgu
obok siebie. Zabawa polega na tym, że każda para będzie po kolei wychodziła na
środek, ustawiając się jedna osoba za drugą. Pierwszej osobie przykleję na
plecach nazwę postaci z bajki. Osoba stojąca z tyłu niech odczyta w myślach
hasło i stanie twarzą do partnera. Poprzez umiejętne formułowanie pytań osoba z
hasłem na plecach musi odgadnąć, jaką postać przedstawia. Pytania muszą być tak
formułowane, aby odpowiedzią było „tak” lub „nie”.
Przykład: hasłem jest Małgosia z „Jasia i Małgosi”;
pytania, jakie mogą zostać zadane: czy
to jest osoba?, czy to jest dorosły?,
czy
to jest dziewczynka?; nie można zapytać: czy to chłopiec czy
dziewczynka?.
Wygrana zależy od jak najmniejszej ilości pytań i jak
najszybszym odgadnięciu hasła.
Przebieg ćwiczenia: pary po kolei rozwiązują zagadkę,
a prowadzący zaznacza punktami ilość zadanych pytań. Na zakończenie zliczenie
punktów i wyłonienie zwycięskiej pary. Można powtórzyć zabawę z odwróceniem
ról.
Przewidywane sposoby wykonania: eliminowane z gry
będą osoby, które nie zastosowały się do zasad zabawy (np.za złe sformułowanie
pytania).
Podsumowanie: Celem ćwiczenia jest rozwijanie
twórczego myślenia poprzez logiczne formułowanie pytań, rozwijanie umiejętności
skupiania uwagi i szybkie wyciąganie wniosków. Ćwiczenie umożliwia także
przeżycie sukcesu i radości z wspólnej zabawy.
|